این آزمون برای سنجش ورود به دبستان ،تشخیص L.D،ارزشیابی مشکلات هیجانی،آسیب مغزی خصوصاً قطعه ی آهیانه ای راست به کار می رود و نیز در شناسایی کودکان عقب مانده واختلال OCD و ADHD و حتی روان پریشی کاربرد دارد. نیز برای سنجش ویژگیهای نوجوانان به کار می رود.
این آزمون در سال1938 توسط لورتا بندر loreta bender تدوین شد . کوپیتز koppitz آن را برای سنجش رشدی دیداری حرکتی کودکان 5-11 بکار برد.
مهمترین محاسن آن اجرای سریع آزمون است و یکی از چهار آزمونی است که مورد استفاده ی گسترده قرار گرفته است.
آزمون بندر، علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی تشخیص آسیب مغزی، کاربرد‌های مهم دیگری هم دارد. در مورد جامعه کودکان، برای سنجش آمادگی کودکان برای ورود به دبستان، پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی، تشخیص کودکان دچار اختلال خواندن و ناتوانی یادگیری، ارزشیابی مشکلات هیجانی، مطالعه نارسایی‌های رشدی و همچنین به عنوان یک آزمون هوشی غیرکلامی به‌کار بسته شده است. در مورد نوجوانان و بزرگسالان، آزمون بندر برای تشخیص آسیب مغزی و به عنوان یک آزمون فرافکن برای سنجش ویژگیهای شخصیتی مفید شناخته شده است.
بسیاری از کودکانی که دچار محرومیتهای اجتماعی هستند و در آزمونهای هوشی موفقیت کمتری دارند در آزمون بندر نتایج بهتری را نشان می دهند. اجرای آن بسیار سریع و ارزان است و بصورت فردی وگروهی می توان آنرا انجام داد.اجرای گروهی برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی حدود 15تا 20دقیقه واجرای فردی آن به طور متوسط 3تا10 دقیقه وقت می گیرد.در عین حال تعبیر وتفسیر روانشناسی آن دشوار ومستلزم دانش وتجربه وسیع روانشناسی است. بهتر است از آزمون بندر به همراه یک آزمون مختصر کلامی به کار برده شود.
به عنوان ابزار غربال گيري screening براي بررسي آسيب مغزي احتمالي به كار مي رود. شامل 9 طرح است كه بر روي كاغذ A4 بايد كشيده شود.
- ارزشيابي بر اساس ميزان دقت، صحت و يكپارچگي انجام مي شود.
- در سال 1938 توسط لورتا بندر گردآوري شد.
- هر اندازه افراد انطباق يافته و سازگارتر باشند احتمال بيشتر دارد كه به طرح ها به شيوه اي مربوط به هم و يكپارچه پاسخ دهند.
روش استاندارد اجرا
1-نشاندن کودک پشت یک میز راحت
2-یک ورق کاغذ سفید یک مداد پاک کن یک مداد و کاغذ سفید اضافی در اختیار کودک می گذاریم.
3-پاکت کارتها را به او نشان داده ومی گوییم ((من این جا نه کارت دارم که روی آنها تصاویری برای تو کشیده اند وتو باید از روی آنها ترسیم کنی)) و یا به او می گوییم: یک سری شکلهای ساده به شما نشان می دهم و شما به هر خوبی که می توانید تصاویر را بکشید.البته امتحان نقاشی نیست اما سعی کنید هر قدر که می توانید شکلها رادرست بکشید.
4-یکی یکی کارتها را بالای صفحه ی سفید او گذاشته تا از روی آنها ترسیم کند.(دایره پشت کارت به طرف کودک باشد) .طرحها یکی پس از دیگری و به ترتیب A-1-2-3-4-5-6-7-8 با اعلام آزمودنی که می گوید طرح بعد نشان بده تا آخر ادامه می دهیم.
5-در حین اجرای آزمون ومشاهده ی رفتار کودک و یا حین یادداشت برداری از رفتار او هیچ گونه توصیه خاصی نباید گردد. راهنمایی و اظهار نظر در هنگام اجرا ممنوع است.اما می توانید جمله اول خود را تکرار کنید.
6-محدودیت زمانی وجود ندارد پساز ترسیم هر تصویر تصویر بعدی ارائه گردد.
7-هر گاه راجع به تعداد نقطه ها یا اندازه تصاویر سئوال کرد :(طوری بکش که کاملا شبیه تصویر همین کارتی شود که جلو توست)
8-کودک را در استفاده از مدادپاک کن یا ترسیم مکرر تصاویر نه باید ترغیب کرد ونه مانع شد.
9-اگر سعی در شمردن نقطه ها کرد) ضرورتی ندارد تعداد نقطه هایا دایره های تو کاملا به اندازه نقطه ها یا دایره های تصاویر باشد.فقط کافی است که شکل ترسیم های تو مشابه تصاویر روی کارت ها باشد.اگر اصرار ورزید:یک نشانه ی تشخیصی معنی دار است یادداشت شود. اگر آزمودنی زیاد سؤال می کند یادداشت کنید.که احتمالا نشانه ی کمال گرایی و شاید رگه هایی از وسواس باشد.اگر آزمودنی تقاضایی کاغذ اضافی نمود به او بدهید.درمورد نقطه ها بگویید لازم نیست بشماریدشان.اما اگر آزمودنی در جریان طرح شروع به شمارش نمود به او کاری نداشته باشید و یادداشت نمایید.که نشانه ی مهمی بر کمال گرایی یا وسواس است.در هنگام اجرا رفتارهای آزمودنی را یادداشت کنید(خستگی،کم توجهی،عجله کاری،بیقراری،ضعف و ناهماهنگی،چرخش تصاویر،اشکال در دیدن:در هنگامیکه کارتها را به روش دیگری یکی یکی و مانند مراحل فوق روی میز جلو آزمودنی می گذاریم.
10-اگر خواست تصاویرش را بر بیش از یک صفحه بکشد کاغذ دیگری بر می دارد .
11-آزمون محدودیت زمانی ندارد ولی بهتر است مدت زمان صرف شده برای تمام تصاویر را یادداشت کنیم.مدت زمان خیلی کم یا خیلی زیاد معنی دار است.
12-آزمون در ابتدای جلسه گرفته شود یا زمانی که کودک خسته نباشد.
13-برخی از کودکان مایلند یک بار دیگر آزمون را اجرا کنند تا نصاویر رابهتر بکشند .مانع نمی شویم ولی هر دو آزمون را در پرونده می گذاریم.
نمره گذاری
روش نمره گذاری برای سنجش رشدی که به نوعی نمره ی پایین نشان دهنده ی( ld) است. و نمره بالا نشان از سطح پیشرفت خوب در مدرسه را نشان می دهد.در این روش برای اشتباههایی که آزمودنی مرتکب می شود نمره داده می شود که به در برابر هر اشتباه یک نمره داده می شود و درکل 30 مورد می باشد.پس دامنه ی نمرات بین 0تا 30 است. یادآوری می شود که به اشتباهات واضح و قطعی نمره داده می شود.
به هریک یک از موارد در آزمون بندر نمره صفر یا یک می دهیم.صفر به معنی غیاب انحراف در ترسیم ویک به معنای حضور انحراف در ترسیم است. فقط به انحرافهای کاملا مشخص باید نمره یک داد .مواردی که تردید داریم نمره صفر می دهیم.در مورد کودکان خرد سال به علت رشد نایافته بودن مهارتهای حرکتی ظریف از خطاهای کوچک صرف نظر می کنیم.
ملاکهای نمره گذاری:
تصویر A
1- تغییر شکل دایره- مربع یا هردو – مثلاً یک قطر مربع یا دایره دو برابر قطر دیگر کشیده شود و شکل آنها به کلی تغییر تقااطکند و یا فاصله ی دو ضلع مربع در محل تقاط ش از آن با دایره بیش از 3 میلی متر باشد.عدم تناسب اندازه ی مربع و دایره.به گونه ای که سطح یکی از آنها دست کم دو برابر سطح دیگر باشد. نمره می گیرد
2- چرخش تصویر یا بخشی از آن دست کم 45درجه یا بیشتر . نمره می گیرد .نکته اندازه ی زاویه از روی تقاطع قطر دایره و مربع مشخص می شود.
3- عدم یکپارچگی یا ترکیب نادرست اجزاء:اگر زوایه اتصال مربع یا دایره بیش از3میلی متر داخل یا بیرون باشد. نمره می گیرد
4-چرخش تصویر دست کم 45 درجه. نمره می گیرد
تصویر 1
1- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد.نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره اشتباه محسوب نمی شوند.
2-تداوم یا تکرار که بیشتر از 15 نقطه باشند. نمره می گیرد
تصویر 2
7-چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
8- حذف یک یا دو ردیف از دایره ها .یا در بیشتر ستونها بیش از سه دایره کشیده شود. نکته به نقطه و خط تیره نمره نمی دهیم.
9- تداوم یا تکرار: که در یک ردیف15دایره یا بیشتر باشند. نمره می گیرد
تصویر3
10- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد.نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره اشتباه محسوب نمی شوند.
11- چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
12- تحریف شکل:وقتی که شکل تصویر از بین رود یا تعداد نقطه ها از راست به چپ افزایش نیابد یا نقطه ها در امتداد خط راست رسم شده باشد. کم یا زیاد شدن نقطه ها نمره نمی گیرد .
12- اگر شکل با خط مستقیم یا حلقه کشده شود با نقطه یا بدون نقطه نمره می گیرد.
تصویر 4
13-چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
14- اگر زوایه اتصال منحنی به مربع بیش از3میلی متر داخل یا بیرون باشد یا منحنی کاملاً به یک ضلع مربع باشد. نمره می گیرد.
تصویر5
15- دایره به جای نقطه:دست کم 5نقطه به دایره تبدیل شده باشد. نمره می گیرد نکته خطوط تیره----یا منحنی مثل نیم دایره اشتباه محسوب نمی شوند. پر کردن دایره ها بزرگ کشیدن نقطه ها نمره ندارد.
16- چرخش تصویر دست کم 45 درجه یابیشتر نمره می گیرد
17- ترکیب نادرست اجزاء :
تحریف کلی شکل و نیز قسمت منحنی به صورت دایره بسته یا نقطه هایی از خط راست باشد. نمره می گیرد نکته کشیدن منحنی به صورت مربع یا مثلث نمره ندارد.
17- اگر به جای نقطه منحنی یا دسته تصویر با خط مستقیم کشیده شود نمره داده می شود
تصویر6
18- رسم ---به جای منحنی های سینوسی یا فقط یک منحنی سینوسی کشیده شود.نمره دارد.
18- تحریف شکل :اگر به جای هر کدام خطهای سینوسی خط مستقیم شود . نمره می گیرد
19-عدم یکپارچگی::عدم قطع خطوط سینوسی یا محلل تقاطع آنها در انتهای یک یا هردو باشد. یا زیگزاگی همدیگر قطع کنند به طور کلی در هم پیچیده باشند نمره می گیرد
20- تداوم یا تکرار : دارابودن 6 منحنی سینوسی برای هر کدام ازدوخط . نکته یک منحنی به صورت کلاه آ است. نمره می گیرد.
تصویر 7
21- عدم تناسب حداقل دوبرابر بودن یکی از شش ضلعی ها نمره می گیرد
21- کم یا زیاد شدن زاویه ها یا رسم زاویه به صورت منحنی نمره می گیرد
22- چرخش تمام یا قسمتی از تصاویر به اندازه 45 درجه یا بیشتر در یک جهت. نمره می گیرد
23- عدم یکپارچگی:فاصله گرفتن دو شش ضلعی، چسبیدگی دو قلویی از یک طرف و یا عبور یکی از روی دیگری. نمره می گیرد.
تصویر8
24- تحریف شکل:عدم رسم لوزی در داخل6ضلعی یا تعداد زاویه ها در 6 ضلعی کم یا زیاد شود. نمره می گیرد
25- چرخش شکل 45درجه یا بیشتر نمره می گیرد چرخش کاغذ نمره ندارد و این مطلب با مشاهده ی آزمودنی به دست می آید.
پس از نمره گذاری آزمون مجموع نمره های کودک را با جداول اطلاعات هنجار شده مقایسه می کنیم.
کوپیتز در سیستم نمره گذاری خود 4نوع خطا را مشخص کرده است:
1-تحریف شکل :دگرگون سازی-حذف-جانشین کردن-رعایت نکردن تناسب...
2-تداوم :بیش از آن چه که لازم است به ترسیم ادامه دهد.
3-یکپارچگی:بخشهای مختلف طرح به طور صحیح کنار هم قرار نگیرد.
4-چرخش:چرخش تمام یا بخشی از شکل 45درجه یا بیشتر.
اعتبار و روایی
کوپیتز(1975)در سیستم نمره گذاری خود توافق بین نمره گذاران را مطالعه کرده وضریب توافق را بین 79تا 99درصد گزارش کرده است.ضرایب قابلیت اعتماد به روش باز آزمایی50/.تا90/.بوده است.
روش تفسیر آزمون
پس از آنکه هر یک از تصاویر براساس ملاکهای مذکور نمره گذاری شد،مجموع نمره های وی به عنوان نمره ی خام محاسبه می شود. سپس با استفاده از جدول نرم یا هنجار که در زیر نشان داده شده است در ستون میانگین نمره ها ،نزدیکترین نمره به نمره ی خام ازمودنی مشخص می گردد.آنگاه از روی جدول نرم،سن مربوط به این میانگین تعیین می شود.
این سن،معادل سن رشد کودک است.سپس سن رشدی بدست آمده از جدول با سن تقویمی وی بر حسب سال و ماه مقایسه می شود.چنانچه این دو سن با یکدیگر مساوی بوده یا اختلاف کمتر از یک سال داشته باشند آزمودنی از نظر رشد دیداری- حرکتی بهنجار یا نزدیک بهنجار است. چنانچه سن رشدی کودک نزدیک دو سال و یا بیشتر از دو سال از سن تقویمی او کمتر باشد،احتمالا از نظر رشد دیداری - حرکتی تاخیر دارد.چنین کودکی ممکن است از نظر یادگیری مطالب درسی با اشکال مو اجه باشد به اصطلاح سر و کله ی LDپیدا می شود البته مشاهده شده است کودکانی که تکرار پایه داشته اند توانستند مطالب درسی را همانند کودکان دیگر بیاموزند و نقش این مطلب هنگامی پررنگ تر است که در تالیف کتب درسی سن تقویمی و هوشی در نظر گرفته شوند.
بر عکس اگر سن رشدی آزمودنی به طور قابل ملاحظه ای،مثلا 2سال و یا بیشتر ،از سن تقویمی وی بالا تر باشد،از نظر رشدی پیشرفته است.چنین کودکی ممکن است در یادگیری مطالب درسی پیشرفت قابل توجهی از خود نشان دهد واین جا برچسب تیزهوش و باهوش می گیرند و ممکن است به مدارس خاص فرستاده شوند.
نتایج مشاهده ی رفتار، نمره گذاری و تفسیر آزمون معمولا به صورت فرمی که در صفحه های بعد ارائه شده است تنظیم می شود.مثال: فرض کنید کودکی که سن او 7 سال و4 ماه است در آزمون بندر نمره 10 گرفته باشد.
روش محاسبه: بااستفاده از نمره zتراز شده است که دقیق تر می باشد . xنمره خام. میانگین جدول هنجاری.Mانحراف معیار هم sاست. فرمول آماری .7 نمره zتراز مساوی است باX یا همان نمره ی خام منهایMبر رویs که می شود 27/1
در مواردی که نمره zازیک بزرگتر باشد می شود گفت آزمودنی تا حدی داری تأخیر رشد است.اگر نمرهzبرابر با 2 یابیشتر باشد امکان عقب ماندگی ذهنی است که در این مواد توصیه می کنیم تست وکسلر و حتی تست وایلند از کودک گرفته شود تا دقیق تر عقب ماندگی تشخیص داده شود و نیز همین نمره ممکن است دلیل بر LDکودک باشد.نمره های . z 2- و3- باهوشی و یا پیشرفت چشمگیر در رشد را می رسانند و البته نمرهz بین 1-و1+ نشان بهنجاری یا نزدیک به آن است .
|
انحراف معیار
|
سن برحسب سال و ماه
|
سن برحسب سال و ماه
|
|
3/3
|
1/13
|
5-5تا0-5سال
|
|
4/3
|
7/9
|
11-5تا6-5سال
|
|
3/3
|
6/8
|
6-5تا0-6سال
|
|
5/3
|
2/7
|
11-6تا6-6سال
|
|
3/3
|
8/5
|
5-7تا0-7سال
|
|
8/2
|
6/4
|
11-7تا6-7سال
|
|
5/2
|
2/4
|
5-8تا0-8سال
|
|
5/2
|
0/3
|
11-8تا6-8سال
|
|
2/2
|
8/2
|
5-9تا0-9سال
|
|
1/2
|
3/2
|
11-9تا6-9سال
|
|
9/1
|
9/1
|
5-10تا0-10سال
|
|
3/1
|
8/1
|
11-10تا6-10سال
|
|
4/1
|
4/1
|
11-11تا0-11سال
|
شاخصهای هیجانی بندرگشتالت
در مورد شاخصهای هیجانی تست بندر گشتالت باید جانب احتیاط رعایت شود.
1. اغتشاش در نظم: کودک، تصاویر را به صورت نامنظم و پراکنده در جاهای مختلف کاغذ رسم میکند، بی‌آنکه ترتیب و نظم منطقی را رعایت کند. اغتشاش در نظم نشانگر ضعف برنامه‌ریزی، اشکال در سازماندهی اطلاعات، اغتشاش ذهنی احتمالی و برون‌ریزی است. ، این مورد بیشتر مربوط کودکان 8 سال به بالا نشانه احتمالی ld و اغتشاش ذهنی است.الته باید کودکان کم سن تر مورد توجه قرار گیرند و در موارد مشکوک از آنها و همراهان مصاحبه به عمل اورد مثل بیش فعالی همراه یا بدون نقص توجه
2. اندازه بزرگ تصاویر: این شاخص در مورد تصاویری صدق میکند که اندازه آنها دست‌کم دو برابر اندازه طرح اصلی باشد. اندازه بزرگ، نشانگر برون‌ریزی است.
3. قاب کردن طرحها: منظور این است که کودک پس از ترسیم طرح، دور آن یک قاب یا کادر می‌کشد. این شاخص نشانگر گرایش‌های تکانشگری همراه با ضعف کنترل درونی است. چنین کودکی تحریک‌پذیر بوده و برای کنترل رفتار خود به محدودیت‌های بیرونی نیاز دارد و همچنین افراد ocdگاهی تصاویر را قاب می کنند.
4. بسط و توسعه: منظور آن است که کودک برای رسم تصاویر از دو برگ کاغذ و یا بیشتر استفاده میکند. این شاخص نشانگر رفتارهای تکانشی و برون‌ریزی است. این کودکان احتمالا از نظر هیجانی تحریک‌پذیرند. این امر در کودکان کندذهن دارای اختلال هیجانی، بیشتر دیده می‌شود.
5. ترسیم مجدد(بدون اصلاح تصویر قبلی): کودک تصویر را بدون کامل کردن و یا حتی پس از کامل کردن آنها رها کرده و دوباره آن را می‌کشد. این شاخص در صورتی صادق است که ترسیم مجدد، لااقل درباره دو تصویر مشاهده شود. این شاخص بیانگر تکانشگری، اضطراب و تحریک‌پذیری هیجانی است. همچنین نشانگر آگاهی آزمودنی از نادرست بودن طرح اولیه است، اما به دلیل فقدان کنترل درونی کافی، طرح اولیه را نیمه‌کاره و بدون اصلاح رها کرده، به کشیدن مجدد آن می‌پردازد.این شاخص در مورد افراد وسواسی نیز صدق می کندو نیز ممکن است نشانه LDباشد.
6. خطوط نازک: آزمودنی، خطوط طرحها را به اندازه‌ای کم‌رنگ و نازک می‌کشد که به سختی قابل تشخیص است. این شاخص احتمالا نشان‌دهنده ترس، کمرویی و گوشه‌گیری است.
7. کارهای اضافی بدون دقت: در بعضی از تصاویر یا در بخشی از آنها خطوط ضخیم، تکراری، دوباره‌کاری‌شده و با شتاب کشیده می‌شود. این شاخص نشان‌دهنده ،بیش فعالی همراه تکانشگری یا بدون آن .پرخاشگری، خصومت و برون‌ریزی است. با وجود این، دوباره‌کاری دقیق و پاک‌کردن‌ها همچنین ممکن است بیانگر هوش و پیشرفت سطح بالا باشد.
8. اندازه کوچک: منظور آن است که اندازه برخی از تصاویر، نصف تصاویری باشد که به وی ارائه شده است. این شاخص نشانگر اضطراب، گوشه‌گیری، ترسو بودن و کاهش خود – انگیختگی است.
9. خطوط موج‌دار: این خطوط ناشی از لرزش دست یا ناهماهنگی حرکتی است. این شاخص نشانگر احتمالی اضطراب، ضعف هماهنگی حرکتی و بی‌ثباتی هیجانی است.
10. خط تیره به جای دایره: این شاخص در صورتی صدق میکند که حداقل نیمی از دایره‌های تصویر شماره 2 به صورت خطوط تیره که طول هریک 5/1 میلی‌متر یا بیشتر است، رسم شده باشد. این شاخص نشانگر ، تکانشگری، شتابزدگی و پرخاشگری بوده و نشان می‌دهد که اشتغال ذهنی آزمودنی به اندازه‌ای درباره مشکلات شخصی خود زیاد است که ممکن است از انجام تکالیف خود سرباز زند.
11. افزایش تدریجی اندازه‌ها: آزمودنی تصاویر 3،2،1 را به‌تدریج افزایش می‌دهد به‌طوری که اندازه شکل شماره 3 دست‌کم سه برابر شکل شماره 1 کشیده می‌شود. این شاخص نشانگر ناتوانی در برابر تحمل ناکامی، انفجار(از کوره در رفتن) احتمالا اختلال تکانه یا شخصیت انفجاری می باشد که مواظب باشید از کوره به در نرود و گرایش به رفتارهای برون‌ریزی است.
12. طرح‌های اضافی و خودساخته: کودک علاوه بر تصاویر آزمون، تصاویر دیگری می‌کشد و یا تصاویر اصلی را تغییر داده و ترکیب‌ها‌ی تازه‌ای به آنها می‌افزاید. این شاخص نشانگر ترس‌های شدید، اضطراب و اشتغال ذهنی با افکار درونی است.
درپایان تست نکته ی خیلی مهم که آزماینده را خیلی کمک می کند یادداشتهایی است که در جریان اجرای آزمون ثبت شده است.البته در موارد مشکوک به نظر می رسد انجام مصاحبه فایده ی زیادی داشته باشد. مثل ناتوانیهای یادگیری(که با افت تحصیلی و تکرار پایه همراه است)....
شاخصهای آسیب مغزی:
به یادداشته باشید که این شاخصها ممکن است شاخصهای مشکلات هیجانی هم باشند به همین خاطر مصاحبه و اطلاعات دیگر و گاهی اجرای تستهای دیگر لازم است مثلاً در تکانشگری و بیش فعالی نیاز به تست کانرز یا مصاحبه است و در پاره ای موارد اسکن های مختلف و مورد نیاز مغز و نکته ی مهم دیگر ضعف در ترسیم شکلها ممکن است عوامل متععد داشته باشد و آسیب مغزی ممکن است یکی از آنها باشد.
عمومی ترین عوامل آسیب مغزی در کودکان و بزرگسالان تکرار و تداوم یک طرح یا از طرحی به طرح دیگر،تحریف اشکال،حذف یا چند پاره نمودن طرح،استفاده از خط به جای نقطه،اشکال در بستن و مهمتر از همه چرخش تمام تصاویر یا بخشی از آن.
در کودکان 8-تا9ساله اگر چهار مورد یا بیشتر از موارد زیر مشاهده شد به احتمال خیلی قوی می توان گفت در نظام عصبی مرکزی او ضایعه وجود دارد .
1-ساده رسم کردن به صورتی که به نظر برسد ازکودکانی که سه سال سنشان کمتر است ساده تر کشیده است.
2- چند پارگی یک تصویر یابیشتر
3-چرخش تصویر 90 درجه یا بیشتر
4-تکرار و تداوم تصاویر
5-لرزش خطها و مشاهده این وضعیت در جریان رسم تست
6-رسم خطوط به جای نقطه
7-کشیدن خط مستقیم به جای خطهای منحنی
8- اشتباه در تعداد واحدها در سه تصویر یا بیشتر از سه تصویر
نکته: زمان محدود نیست اما می توان وقت هر کارت یادداشت کرد و ممکن است در تفسیر باارزش باشد.
چند ملاک که می توان با دید روان پریشی هم آنها را مد نظر داشت.ابتدایی ساختن اشکال،پراکنده کردن اجزاء.کوچک ترسیمی با تأکید بربخشهای افقی ،افزودن بخشهای اضافه ،البته یاد آور شوم که مصاحبه در این گونه موارد برای سنجش تفکر آزمودنی لازم است.
|
نمره شاخص رشد و نتیجه نهایی این شاخص
|
شاخص های هیجانی
|
شاخص های آسیب های مغزی
|
مشاهدات حین انجام تست
و یا انجام مصاحبه و دیگر کارها
|
|
|
نمره
|
نمره
|
1
|
|
|
|
|
|
A
|
5-ت
|
|
|
1-
|
15-
|
2
|
|
|
|
2-
|
16-
|
|
|
3-
|
17-
|
3
|
|
|
|
4-
|
17-
|
|
|
ت1
|
6-ت
|
4
|
|
|
|
1
|
|
|
2
|
18-
|
|
|
2-ت
|
18-
|
5
|
|
|
|
7-
|
19-
|
|
|
8-
|
20-
|
6
|
|
|
|
9-
|
ت7-
|
|
|
ت3-
|
21-
|
7
|
|
|
|
10-
|
21-
|
8
|
|
|
|
11-
|
22-
|
|
|
12-
|
23-
|
9
|
|
|
|
12-
|
ت8-
|
|
|
4ت
|
24-
|
|
|
13-
|
25-
|
10
|
|
|
|
14-
|
|
|
|
|
11
|
|
|
|
|
|
|
12
|
|
|
|
جمع
|
|
|
نظر نهایی:
|
سيستم اجراي هات Hutt
هات روش اجرا را در سه مرحله پيشنهاد كرد.
1- از روي تصاوير بكشند.
2- مرحله بعد زيباتر بكشند.
3- اين تصاوير آنها را به ياد چه مي اندازد. (مارنات، 1375: 334)
راهنماي نمره گذاري لكس سه دقيقه وقت مي گيرد و به افراد 17 ساله به بالاتر محدود مي شود.
- عملكرد خوب در آزمون بندر با طراحي مكعب ها همبسته است. اما به رمزگرداني خير.
- نظام كوپيز براي كودكان طراحي شده است. زيرا بعد از 10 سالگي نمره هاي بندر با هيچكدام از ملاك هاي آزمون هوش و سن همبستگي ندارد. بعد از 10 سالگي بيشتر آنها نمره كامل مي گيرند.
نظام هين سه دقيقه وقت مي گيرد. به چرخش يا وارونه كردن نمره 4 و به حذف يك نمره داده مي شود. 80 درصد قدرت تميزدارد. داراي سطح بالايي از منفي كاذب است. دقت نمره گذاري آن از نظام هات كمتر است.
كوپيتز فهرستي از شاخص هاي تدوين كرده است اگر سه مورد يا بيشتر وجود داشته باشد نشان دهنده آسيب رواني است. آزمون بندر در مورد شناخت آسيب هاي رواني روا تشخيص داده شده است. در مورد تكانشگري و اضطراب نيز مفيد است.
محاسن :
اجراي آسان 3 تا 5 دقيقه.
فرضيه اساسي آزمون بندر:
شيوه ادراك و رويكرد آزمودني ها نسبت به دنياي خود با رويكرد آنان در بازسازي 9 طرح آزمون هماهنگي دارد.
بيماران گمگشته disoriented ممكن است طرح ها را بچرخانند.
بيماران شيدا ممكن است طرح ها را با توالي نامنظم بكشند كه بازتابي از تكانشگري و نارسايي توجه آنها است.
- درجه اضطراب در اندازه نقاشي وي تأثير مي گذارد.
- افراد وسواسي ، با چهارچوب راهنمايي اوليه مفصل شروع مي كنند و براي رسم اشكال وقت زيادي صرف مي كنند.
- آزمون به آسيب هاي مغزي شديد در نيمكره راست محدود است. به ويژه در منطقه راست آهيانه parietal. ممكن است بيشتر بچه ها در رابطه با توانايي هاي ديداري – فضايي دچار خطا بشوند.
براي كسب اطلاعات دقيق تر و همينطور نيمكره چپ، بدكاري عصبي جزيي و يا ماهيت ضايعه ها به اطلاعات دقيق تري نياز است مانند آزمون هالستد – ريتان – لوريا نبراسكا Luria – Webraska
يكي از بهترين شاخص ها براي تشخیص آسيب عضوي وجود چرخش است.
لرزش خطوط اغلب در نقاشي هاي الكليك هاي مزمن، به ويژه آنهايي كه داراي نشان گان كورساكف korsakoff هستند.
روش اجرا:
كاغذ A4 بطور عمودي در مقابل كودك قرار مي گيرد.
- در هنگام تكميل كارت ها هيچگونه راهنمايي اضافي داده نمي شود.
- نبايد بگويد آن را طوري بكش كه هر قدر ممكن است شبيه شكل روي كارت باشد.
- اگر نقطه ها را شمرد مي توانيد بگوييد لازم نيست نقطه ها را بشماري فقط آن را مثل شكل روي كارت بكش.
- اگر شخص به شمردن نقاط اصرار داشت شايد نشان دهنده كمال گرايي و وسواس باشد.
- مجاز نيستند كارت ها را بچرخانند.
- مي تواند هر چند برگ بخواهد بردارد.
- وقت محدود نيست.
- اجراي گروهي ظاهراً با انفرادي تفاوت ندارد.
- روش BIP: Background interference Procedure (روش تداخل زمينه)
از آزمودني خواسته مي شود طرح را بر روي يك ورق كه داراي طرح هاي مبهم و خط هاي منحني مبهم هستند ترسيم كنند. در اين حالت بيماران آسيب مغزي عملكردشان نسبت به افراد سالم كاهش مي يابد.
- روش كوپيز 30 ماده نمره گذاري مي شود دامنه نمرات صفر تا 30 مي باشد.
- آزمون بندر براي بدست آورد اطلاعات در مورد باليدگي ادراكي، درجه سازگاري هيجاني، يا ميزان آسيب عصب شناختي مشخص بكار مي رود.
- سرعت كاهش خطاها حدود 8 سالگي بيشتر است. بعد از 8-10 سالگي تغيير رشدي تلقي نمي شود.
- حدود سن 5 تا 8 سالگي رخ مي دهند.
- هنگام تشخيص آسيب مغزي بايد توجه كرد كه بسياري از شاخص هاي آن و شاخص هاي هيجاني نيز هستند.
- عمومي ترين انواع خطاهاي مربوط به آسيب عضوي در كودكان و بزرگسالان عبارتند از:
- چرخش تمام يا بخشي از يك طرح
- تكرار يا تداوم در يك طرح يا از طرحي به طرح ديگر
- تحريف اشكال، چند پارگي flagmentation
- حذف قسمت هايي از يك طرح.
- استفاده از خط به جاي نقطه
- اشكال در بستن اشكال
از موارد زير 4 يا مورد بيشتر ديده شود احتمال ضايعه مغزي وجود دارد.
- ساده سازي simplification دو تصوير يا بيشتر.
- تصادم يا برخورد يك تصوير به اشكال ديگر و يا از حاشيه كاغذ فراتر رفتن
- چند پارگي يك تصوير و يا بيشتر
- چرخش يك تصوير يا بيشتر به اندازه 90 درجه يا بيشتر
- اشتباه در تعداد واحدها در سه تصوير يا بيشتر
- تكرار يا تداوم تصويري به تصوير ديگر كه از يك نوع يا واحد باشند.
- لرزش خط ها
- كشيدن خط مستقيم در جايي كه خط منحني نشان داده شده است.
شاخص هاي اساسي آسيب درون جمجمه اي:
- متوسط زمان كامل كردن طرح هاي بندرحدود 15 دقيقه است.
اگر بيش از اين وقت صرف شود يك خطا براي بدكاركردي مغزي محسوب مي شود
- رفتارهاي عجيب و غريب و سمبوليك مانند كشيدن ستاره يا رقم 8 به جاي دايره ها معمولاً شاخص روان پريشي است تا اختلال عضوي. يا رقم 8 به جاي دايره ها معمولاً شاخص روان پريشي است تا احتمال عضوي.
- اگر نشانه اي يك و يا 5 بار مشاهده شود همواره به عنوان يك خطا محسوب مي گردد.
- حداكثر خطاها 12 تا مي باشد.
مشكلات ادارك ديداري – حركتي
وارونه سازي آيينه اي در خواندن mirror – reversal ممكن است ناشي از چرخش باشد. موارد زير ملاك هايي است براي شناسايي آسيب مغزي كه ممكن است افراد جبران كرده باشند.
- صرف وقت زياد.
- ايجاد تكيه گاه anchoring براي طرح ها با گذاشتن انگشتان خود روي آنها
- از حفظ كشيدن طرح پس از اولين نگاه
- بررسي مكرر نقطه ها
- چرخاندن كاغذ
- كشيدن طرح ها با سرعت و از روي تكانشگري و داشتن دشواري فوق العاده براي اصلاح آنها
- نشان دادن نارضايي در مورد طرح هايي كه به خوبي كشيده شده اند همراه با تلاش هاي مكرر.
شاخص هاي هيجاني
- كودكاني كه مشكل سازگاري دارند اغلب داراي دو تا سه شاخص بوده و سه شاخص يا بيشتر معمولاً در بين كودكان دچار اختلال رفتاري ديده مي شود.
1- اغتشاش در نظم ¬ ضعف برنامه ريزي – اشكال در سازمان دادن به اطلاعات اغتشاش ذهني احتمالي. در كودكان 8- 10 ساله با ناتواني يادگيري و رفتار حاكي از برون ريزي ارتباط دارد.
2- اندازه بزرگ ¬ گرايش به رفتار حاكي از برون ريزي
3- قاب كردن طرح ها ¬ گرايش هاي تكانشگري همراه با ضعف كنترل دروني كه نيازمند محدوديت هاي خارجي براي كنترل رفتار است.
4- بسط و توسعه ¬ رفتار تكانشي و برون ريزي به ويژه در مورد كودكان مسن تر كه ضايعه مغزي دارد.
5- خطوط نازك ¬ كمرويي، ترس و گوشه گيري
6- كارهاي اضافي بدون دقت يا خطوط دوباره كاري شده ¬رفتار تكانشگري و پرخاشگرانه كه با رفتار برون ريزي كودكان همساني دارد. خصومت بيش از اندازه.
ممكن است نشان دهنده بيانگر هوش و پيشرفت سطح بالا باشد.
7- ترسيم مجدد (بدون اصلاح تصوير قبلي) ¬ پرخاشگري – تكانشگري – اضطراب نشانگر آگاهي آزمودني ازنادرست بودن طرح اوليه است اما به دليل فقدان كنترل دروني كافي طرح اوليه را اصلاح نمي كند.
8- اندازه كوچك ¬ تحت فشار بودن، گوشه گيري، اضطراب و يا ترسويي
9- خطوط موج دارد ¬ بي ثبات هيجاني
10- خط تيره به جاي دايره: تكانشگري – پرخاشگري در مورد كودكان خردسال بي توجهي – اشتغال ذهني
11- افزايش اندازه ها ¬ توانايي كم براي تحمل ناكامي – انفجار – از كوره در رفتن احتمالي ، گرايش به رفتار حاكي از برون ريزي
12- طرح هاي اضافي و خود ساخته elaboration
ترس هاي شديد – اضطراب ها – اشتغال ذهني با افكار دروني
تفسير بزرگسالان
- كسي كه فاقد هر گونه ضايعه عضوي است و براي تكميل نقاشي بيش از حد متوسط صرف وقت كرده ( 5 دقيقه و بيشتر) در تعداد زيادي از موارد به پاك كردن اقدام نموده است و خطوط را از روي شتاب و به طور سطحي كشيده است احتمالاً ممكن است صفت كلي تأمل و دو دلي و ترديد درباره خود را در نقاشي نشان داده است.
- هرگاه آزمودني علاوه بر محدود ساختن محل قرار گرفتن طرح ها و كشيدن آنها با خطوط ترديد آميز در كشيدن تصوير شماره 2 به صورت افقي اشكال داشته و طرح شماره 6 را به گونه اي بكشد كه به فضاي باز نيمدايره اي طرح 5 نفوذ كند احتمال گرايش به خودكشي افزايش مي يابد.
تكانشگري
شاخص: 5 مورد
علايم:
- صرف وقت كم براي تكميل طرح ها
- كيفيت كلي ضعيف
- دست كشيدن از انجام تكليف
- حذفها
- تصادم يا برخورد
- تبديل ها
- افزايش اندازه ها
- تغيير در زاويه ها
- برنامه ريزي ضعيف
- تكرار يا تداوم
- خط خطي كردن يا كشيدن از روي بي دقتي
- پرخاشگري
آزمون بینایی- حرکتی بندرگشتالت
آزمون بینایی- حرکتی بندر گشتالت (بندر، 1938، 1946)، که بر<
 <-PollName->
<-PollItems->
نظرات شما عزیزان:
|
روز بخير كاربر مهمان! 
